DEDICATED

Kwaliteitsverbetering van palliatieve zorg voor mensen met dementie en hun naasten

Project DEDICATED

Het project DEDICATED (Desired Dementia Care Towards End of Life) is ontstaan vanuit de praktijkbehoefte om barrières aan te pakken.  In 2017 startte DEDICATED, met als doel om de palliatieve zorg voor mensen met dementie en hun naasten te verbeteren. Zowel thuis als in het verpleeghuis.

DEDICATED begon binnen de Academische Werkplaats Ouderenzorg Limburg (AWO-L). We onderzochten wat er nodig is voor goede palliatieve dementiezorg, vanuit het perspectief van mensen met dementie, hun naasten en zorgprofessionals. 

De resultaten van deze studies zijn samengevat in de volgende kernthema’s:

  • Bewustwording: bewustwording van het belang van tijdige palliatieve zorg bij mensen met dementie en hun naasten;
  • Elkaar leren kennen: het leren kennen van de persoon met dementie, de naasten en elkaar;
  • Proactieve zorgplanning: tijdige gespreksvoering met mensen met dementie en hun naasten;
  • Omgaan met pijn en onbegrepen gedrag: het omgaan met pijn en onbegrepen gedrag bij de persoon met dementie en de naasten;
  • Warme overdracht bij verhuizen: betere interprofessionele samenwerking (bij proactieve zorgplanning en een verhuizing van de persoon met dementie).

DEDICATED-werkwijze

De DEDICATED-werkwijze

Deze thema’s vormen de basis van de DEDICATED-werkwijze. De werkwijze is ontwikkeld samen met zorgprofessionals, cliëntvertegenwoordigers en docenten. De werkwijze bestaat uit:

1. DEDICATED-materialen

Er zijn praktische, fysieke materialen (DEDICATED-box) en online materialen die zorgprofessionals ondersteunen in de palliatieve zorgverlening aan mensen met dementie en hun naasten. Er zijn ook werkvormen om collega’s te enthousiasmeren in het gebruik van de DEDICATED-materialen. 

2. DEDICATED-training

Binnen DEDICATED wordt gewerkt met DEDICATED-ambassadeurs. Er is een DEDICATED-training om zorgprofessionals te trainen tot ambassadeur. De training bestaat uit 2 fysieke bijeenkomsten van 3 uur. Training 1 staat in het teken van het leren kennen van de DEDICATED-werkwijze en elkaar, training 2 gaat over de rol van een ambassadeur en het implementeren en evalueren van de DEDCIATED-werkwijze. Voor meer informatie, zie : >Training pagina.

Ambassadeurs

Dit zijn zorgprofessionals met een warm hart voor palliatieve zorg en mensen met dementie die zich, voor collega’s binnen en buiten de organisatie, willen inzetten om dit thema op te pakken aan de hand van de DEDICATED-werkwijze. Zij vormen het eerste aanspreekpunt voor collega’s. Basiskennis rondom palliatieve zorg is een pré.

Trainers

Een DEDICATED-ambassadeur die graag andere ambassadeurs wil opleiden kan trainer worden. Hiervoor dient een lesmodule in combinatie met training on the job (het onder supervisie van een ervaren trainer zelf geven van een training) te worden gevolgd. Er zijn DEDICATED-trainers die zich richten op het trainen van ambassadeurs binnen de eigen organisatie en DEDICATED-trainers die ook inzetbaar zijn buiten de eigen organisatie.

3. DEDICATED leernetwerk

De DEDICATED-ambassadeurs en trainers vormen samen een leernetwerk. Twee keer per jaar komt het leernetwerk (digitaal) samen om ervaringen, de voortgang en mogelijke uitdagingen te delen en zo samen de DEDICATED-werkwijze door te ontwikkelen.

Geen organisatie of zorgteam is hetzelfde. We vinden het daarom belangrijk dat de DEDICATED-werkwijze ‘op maat’ kan worden ingezet, zodat deze past bij individuele zorgteams en organisaties. Dus: one size does NOT fit all! Teams en individuen kunnen juist die materialen inzetten waarmee zij geholpen zijn.

DEDICATED 2.0 en Onderzoek

DEDICATED 2.0

Met een nieuwe subsidie vanuit het ZonMw programma ‘Palliantie II’ kunnen wij ons project voortzetten. Het doel van dit vervolgproject is om de ontwikkelde DEDICATED-werkwijze verder te verspreiden. We richten ons daarbij op verschillende settingen:

  • Verdere verspreiding in de VVT sector (verpleeghuizen en thuiszorg) binnen en buiten Zuid-Limburg
  • Verspreiding naar ziekenhuizen
  • Verspreiding naar de eerste lijn
  • Verspreiding naar de Nederlandse Antillen (Aruba, Bonaire en Curaçao)

Transmuraal Leer- en kennisnetwerk

Binnen DEDICATED 2.0 bouwen we verder aan een netwerk van DEDICATED-ambassadeurs en trainers. Dit transmurale Leer- en kennisnetwerk komt ongeveer twee keer per jaar samen en vormt een platform om ervaringen en kennis uit te wisselen. Ambassadeurs leren van en met elkaar over palliatieve zorg voor mensen met dementie en voor kwetsbare ouderen in het algemeen. Via dit platform stimuleren we zorgprofessionals uit verschillende settingen ook om de samenwerking met elkaar op te zoeken. In DEDICATED 1.0 bleek dat uitwisseling tussen ambassadeurs erg waardevol was.

Onderzoek

DEDICATED is een onderzoeksproject. De DEDICATED-werkwijze is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Daarnaast doen we onderzoek naar de ervaringen met en resultaten van het werken met deze werkwijze. Binnen DEDICATED 2.0 gebruiken we verschillende methodes om dit in kaart te brengen, zoals vragenlijsten, interviews en observaties.

Aan de slag!

Ook aan de slag met DEDICATED?

Hieronder vatten we samen hoe we binnen DEDICATED 2.0 samenwerken met partnerorganisaties*. Voor een optimale, DEDICATED-implementatie heb je nodig:

  • Allereerst DEDICATED-ambassadeurs: zorgprofessionals met een hart voor palliatieve zorg die zich willen inzetten om dit thema op te pakken. Ambassadeurs volgen een training (twee x 3 uur) en wonen een online intervisiemoment (vinger aan de polsmoment) bij met andere ambassadeurs. Daarna worden er op jaarbasis twee online bijeenkomsten van het leernetwerk georganiseerd;
  • Een buddy voor de DEDICATED-ambassadeur die kan helpen bij de implementatie van de DEDICATED-werkwijze op de werkvloer;
  • Aansluiten bij de behoeften (van een team) van zorgprofessionals, met behulp van de DEDICATED-scan: een vragenlijst die de behoeften van zorgverleners m.b.t. palliatieve zorg koppelt aan de materialen van de DEDICATED-werkwijze, zodat er op teamniveau een prioritering aan het gebruik van de materialen kan worden gegeven;
  • Ondersteuning van een medewerker kwaliteit en beleid/manager/directie om de DEDICATED-werkwijze toe te kunnen passen binnen en buiten de organisatie, de DEDICATED-scan mee uit te zetten in teams en een leernetwerk binnen de eigen organisatie op te zetten;
  • Aansluiting zoeken bij bestaande, palliatieve (expert)teams binnen de organisatie;
  • Hulp vanuit de organisatie bij het uitzetten van een vragenlijst kwaliteit van sterven onder nabestaanden over hoe zij de levenseindezorg voor een naaste met dementie hebben ervaren;
  • Ruimte in tijd en middelen voor de implementatie van de DEDICATED-materialen door ambassadeurs;
  • Klein beginnen en successen vieren!

Beschrijving van de onderdelen van het project

Er zijn verschillende mogelijkheden voor de implementatie van de DEDICATED-werkwijze:

Pakket 1: Tipje van de sluier: ontvangen van een DEDICATED-box en jezelf online voorbereiden via de DEDICATED-website.

Pakket 2: De ontmoeting: jezelf online voorbereiden en twee fysieke ambassadeurstrainingen per persoon van 3 uur. Je ontvangt bij de eerste training de DEDICATED-box. Pakket 2 kan worden ingezet voor het trainen van individuele ambassadeurs en/of het trainen van een team van zorgprofessionals.

Pakket 3: Alle aandacht en verankeren: jezelf online voorbereiden, twee fysieke ambassadeurstrainingen per persoon inclusief DEDICATED-box en het opleiden van twee trainers middels een train-de-trainer. Pakket 3 kan worden ingezet voor het trainen van individuele ambassadeurs en/of het trainen van een team van zorgprofessionals en het opleiden van twee trainers.

Op maat incompany: op maat pakket met implementatie ondersteuning.

Investering

De investering voor Pakket 3, het totaalpakket is (per persoon):

DEDICATED-training:

  • Twee keer 3 uur training
  • Eén keer 1 uur terugkoppeling via een online evaluatie-moment

Train-de-trainer:

  • Lesmodule: 2 uur
  • Training on the job: twee keer 4 uur

Bijeenkomsten DEDICATED-leernetwerken

  • Twee keer per jaar 1 uur
  • Bijeenkomst leernetwerk per organisatie één keer per maand

Ondersteuning kwaliteit en beleid/management

  • 1 uur per maand

* De precieze aanpak kan per setting verschillen en vraagt om afstemming met organisaties die mee willen doen. We willen graag aansluiten bij wat er nodig is. DEDICATED 1.0 richtte zich vooral op de VVT sector in Zuid-Limburg. Verspreiding van de DEDICATED-werkwijze naar de andere settingen en andere regio’s vraagt om een uitgebreider voortraject met de partners.